دیسک کمر (یا هرنیتسیتی دیسکی کمر) یک بیماری اعصابی است که وقتی یک دیسک فشرده و فشرده‌تر از حد معمول در ناحیه کمر فشاری به اعصاب اعصاب اسپینال می‌آورد. این ممکن است باعث درد شدید، اختلالات حرکتی و علائم دیگری در ناحیه پایینی بدن شود. دلایلی مانند ترشح مواد ژله‌ای دیسک به خارج از مکان خود (که به عنوان برش دیسکی شناخته می‌شود) یا ترشح مواد دیگر از داخل دیسک می‌تواند به این حالت منجر شود.
روش‌های درمان دیسک کمر:
- مراقبت تحت نظر پزشک: در مراحل اولیه درمان، پزشک شما ممکن است داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs)، داروهای مسدودکننده عصب (مانند گاباپنتین یا پرگابالین)، و تجویز تمرینات فیزیوتراپی و تغییرات در سبک زندگی (مانند توقف کارهای سنگین و اصلاح رفتارهای نامناسب) معرفی کند.
- تزریقات: در برخی موارد، پزشک می‌تواند تزریقات مواد ضد التهابی یا استروئیدی مستقیماً به ناحیه کمری انجام دهد تا التهاب و درد را کاهش دهد.
- جراحی: در موارد شدید و غیرقابل تحمل، جراحی ممکن است لازم باشد. در این جراحی‌ها، دیسک آسیب‌دیده یا فشرده شده تخلیه می‌شود و ناحیه متأثر تقویت می‌شود. این جراحی‌ها ممکن است به شکل‌های مختلفی انجام شود، از جمله میکرو‌دیسکتومی، لامینکتومی، یا جایگزینی دیسک.
در هر صورت، اگر علائم دیسک کمر دارای تغییرات جدی در حالت و قوام خود باشند، حتماً به پزشک متخصص اعصاب یا جراح مراجعه کنید. ایشان می‌توانند تشخیص دقیق تری برای وضعیت شما بگذارند و روش درمان مناسب را تعیین کنند. همچنین، رعایت نکردن توصیه‌های پزشک و عدم مراقبت مناسب می‌تواند به تشدید علائم و تعهد بیشتر اعصاب کمری منجر شود، بنابراین مراقبت از سلامتی کمر بسیار مهم است.
انواع دیسک کمر
دیسک کمر، به عنوان بیان شده، وقتی دیسک فشرده و فشرده‌تر از حد معمول در ناحیه کمر فشاری به اعصاب اعصاب اسپینال می‌آورد، به وجود می‌آید. این ممکن است در انواع مختلفی اتفاق بیفتد. برخی از انواع دیسک کمر معمول عبارتند از:
- بروز دیسک فشرده (Bulging Disc): در این نوع، دیسک هنوز به طور کامل از محل خود خارج نشده است، اما ممکن است به علت فشار زیاد، به صورت میله‌ای به خارج بزند و به عصب‌های اسپینال فشار آورد. این ممکن است به درد کمر و علائم دیسک کمر منجر شود.
- برش دیسکی (Herniated Disc): در این نوع، ماده ژله‌ای داخل دیسک به خارج از دیسک فشرده می‌شود و به عصب‌های اسپینال فشار می‌آورد. این باعث درد شدید، اختلالات حرکتی، و علائم دیسک کمر می‌شود.
- پرولپس دیسکی (Prolapsed Disc): در این نوع، یک قسمت از دیسک به خارج از دیسک فرو می‌رود و به عصب‌های اسپینال فشار می‌آورد. این می‌تواند به علائم شدیدتری نسبت به برش دیسکی منجر شود.
- سفر دیسکی (Extruded Disc): در این نوع، ماده دیسک از داخل دیسک خارج شده و به عصب‌های اسپینال فشار می‌آورد. این نوع دیسک کمر می‌تواند به علائم شدیدی منجر شود و نیاز به درمان جراحی داشته باشد.
تشخیص دقیق نوع دیسک کمر و شدت آسیب به عصب‌های اسپینال معمولاً توسط پزشک تخصصی اعصاب یا متخصص جراحی اعصاب با استفاده از تصاویر تشخیصی مثل MRI یا CT انجام می‌شود. درمان نیز بستگی به نوع دیسک کمر و شدت علائم دارد و ممکن است شامل درمان‌های مانند مراقبت تحت نظر پزشک، تزریقات، یا جراحی باشد.
تغذیه مناسب در درمان دیسک کمر
- مصرف کلسیم و ویتامین D: کلسیم و ویتامین D برای سلامتی استخوان‌ها بسیار مهم هستند. مصرف مقدار کافی این مواد می‌تواند به تقویت استخوان‌ها و کاهش خطر مشکلات اسکلتی کمک کند. محصولات لبنی (مثل شیر، ماست، پنیر) و مواد غذایی غنی از ویتامین D (مانند ماهی چرب و تخم مرغ) منابع خوبی از این مواد هستند. در صورت نیاز، مکمل‌های کلسیم و ویتامین D زیر نظر پزشک مصرف شوند.
- مصرف آهن: آهن نیز برای سلامتی استخوان‌ها و عضلات مهم است. مصرف مقدار کافی آهن از طریق مواد غذایی مانند گوشت قرمز، مرغ، ماهی، نخود و لوبیاها، مغزها، و غلات می‌تواند به تقویت استخوان‌ها و عضلات کمک کند.
- مصرف آنتی‌اکسیدان‌ها: مصرف مواد غذایی حاوی آنتی‌اکسیدان‌ها می‌تواند به کاهش التهابات در بدن کمک کند. میوه‌ها و سبزیجات رنگارنگ، مانند توت فرنگی، توت‌های سیاه، مرکبات، بروکلی، و اسفناج، منابع خوبی از آنتی‌اکسیدان‌ها هستند.
- مصرف مواد غذایی با ویتامین C: ویتامین C نیز به عنوان یک آنتی‌اکسیدان عمل می‌کند و می‌تواند به کاهش التهابات و بهبود سلامت بافت‌ها کمک کند. مرکبات مانند پرتقال، لیمو، و گریپ‌فروت، و سبزیجات مثل فلفل دلمه و گلرنگ منابع خوبی از ویتامین C هستند.
- مصرف مواد غذایی حاوی اسید چرب امگا-3: اسیدهای چرب امگا-3 موجود در ماهی‌ها (مانند ماهی‌های چرب مثل ماهی سردآبی و ماهی سردآبی و روغن ماهی) می‌توانند به کاهش التهابات و بهبود عملکرد مفاصل کمک کنند.
- مصرف آب: مصرف مقدار کافی آب برای حفظ سلامتی غضروف‌ها و مهار درد ممکن است مفید باشد. آب به عنوان یک ماده تر می‌تواند به حفظ لغزندگی و فشار در دیسک‌ها کمک کند.
همچنین، توصیه می‌شود از مصرف مواد غذایی با مقدار زیادی چربی اشباع و شکرهای اضافی (مانند شکر رفینه) پرهیز کنید.
کلام آخر
مراقبت از دیسک کمر می‌تواند به بهبود علائم و جلوگیری از تشدید بیشتر آسیب کمک کند.مهمترین نکته این است که قبل از انجام هرگونه تغییر در روش‌های درمانی یا تمرینات، با پزشک خود مشورت کنید. او می‌تواند بر اساس شرایط شما، برنامه مناسبی را برای مراقبت از دیسک کمر شما تعیین کند.
